صفحه محصول - پاورپوینت درس دوازدهم فارسی پایه دوازدهم گذر سیاوش از آتش

پاورپوینت درس دوازدهم فارسی پایه دوازدهم گذر سیاوش از آتش (pptx) 40 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 40 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

پاورپوینت درس دوازدهم فارسی پایه دوازدهم گذر سیاوش از آتش چکیده داستان يكي از شورانگيزترين و غم آلوده ترين، داستان‌هاي شاهنامه فردوسي، سوگ سياوش است. سياوش فرزند كاووس، شاه خيره سرِ كياني است كه پس از زاده شدن، رستم او را به زابل برده، رسم پهلواني، فرهيختگي و رزم و بزم بدو مي آموزد. در بازگشت، سودابه، همسر كاووس شاه، به سياوش دل مي بندد؛ امّا او كه آزرم و حيا و پاكدامني و عفاف آموخته است، تن به گناه نمی‌سپارد و به همين دليل از سوی سودابه متّهم مي شود. سياوش، براي اثبات بي گناهي خويش از ميان آتش مي گذرد و از اين آزمايش، سرافراز بيرون مي آيد. پس از چندي، (براي دور ماندن از وسوسه‌هاي سودابه و خيره سري‌هاي كاووس) داوطلبانه، از جانب پدر براي جنگ با افراسياب به سوي توران زمين مي رود. افراسياب گروگان‌هايي را به نزد او مي فرستد و سياوش آشتی را مي پذيرد. از ديگر سو، كاووس از سياوش مي خواهد كه گروگان‌ها را بكشد؛ اما سياوش نمي پذيرد و به توران پناه مي برد. در آنجا با جريره، دخت پيران ويسه (وزير خردمند افراسياب) و فرنگيس، دخت افراسياب ازدواج مي كند، از جريره، فرود و از فرنگيس، كيخسرو، زاده مي شود. سياوش دو شهر "گنگ دژ" و"سياوش گرد" را در توران بنا مي نهد. پس از چندی به تحريك گرسيوز، ميانه سیاوش و افراسياب به تيرگي مي گرايد و سرانجام، خونِ او در غربت و بي گناهي ريخته می‌شود. 1- چنين گفت موبد به شاه جهان كه دردِ سپهبد نماند نهان معنای بیت روحاني مشاورِ پادشاه به كاووس چنين گفت كه مشكل شاه پنهان نمي ماند. معنای لغات موبد: روحانی زردشتی، مجاز از مشاور / شاهِ جهان: منظور " كاووس شاه" / سپهبد: سردار و فرمانده سپاه، سپه سالار؛ منظور: كاووس شاه آرایه ها قالب: مثنوی / وزن: فعول فعول فعول فعل / جهان : مجازِ اغراق آميز از "ايران " / جهان، نهان: جناس ناهمسان اختلافی / واج آرایی «ن» 2- چو خواهي كه پيدا كني گفت و گوي ببايد زدن سنگ را بر سبوي معنای بیت اگر مي خواهي حقيقت آشكار شود، بايد به آزمايش سياوش و سودابه بپردازي. معنای لغات گفت و گوي: منظور " حقيقتِ ماجرای سياوش و سودابه "/ سبو: كوزه، ظرف معمولا دسته دار از سفال یا جنس دیگر برای حمل یا نگه داشتن مایعات / پیدا کردن: آشکار کردن پیام ماه پشت ابر نمي ماند پیام آزمون و سنجش برای شناخت حقیقت آرایه ها سنگ، سبو: تضاد / سنگ بر سبو زدن: كنايه از " آزمايش و امتحان " 3- كه هر چند فرزند هست ارجمند دل شاه از انديشه يابد گزند معنای بیت هر چند سياوش گرامی است؛ اما بدگماني نسبت به او دلِ شاه را آزرده خواهد كرد. معنای لغات فرزند: سياوش / انديشه: بدگمانی، اندوه، ترس، اضطراب، فکر / ارجمند: عزیز / گزند: آسیب، آزار آرایه ها دل: مجاز از" وجود " / واج آرایی: ن 4- وزين دخترِ شاه هاماوران پرانديشه گشتي به ديگر كران معنای بیت از سوی ديگر، سودابه نيز موجب نگرانیِ خاطر شاه و بدگمانی او، شده است. معنای لغات وزين: و از اين / هاماوران: نامِ کشوری قدیمی. شکلِ فارسی شده حَمیر واقع در یمنِ امروزی / دختر شاه هاماوران: منظور " سودابه آرایه ها پراندیشه گشتن: کنایه از نگران و مضطرب شدن 5- ز هر در سخن چون بدين گونه گشت بر آتش يكي را بباید گذشت معنای بیت چون كار به اين جا كشيده شد [مقصّر پيدا نشد] به ناچار بايد يكي از آن دو (سودابه يا سياوش) براي اثباتِ بي گناهي خود از آتش بگذرد. آرایه ها تلمیح به باور گذشتگان که برای شناسایی گناهکار از بی گناه، از آتش برمی گذشتند. / گشت، گذشت: جناس 6- چنين است سوگندِ چرخ بلند كه بر بي گناهان نيايد گزند معنای بیت سوگندِ آسمان اين چنين است كه آتش به بي گناهان آسيب نمي رساند. معنای لغات گزند: آسیب پیام آزمون آتش برای آشکارگی حقیقت پیام برابر با مثل «سر بی گناه بالای دار نمی‌رود آرایه ها چرخ: استعاره از فلک و آسمان / اين بيت به باور گذشتگان اشاره دارد (آتش بي گناهان را نمي سوزاند) / سوگند چرخ: جانبخشی / واج آرایی: ن / بیت دارای تمثیل است 7- جهاندار، سودابه را پيش خواند همي با سياوش به گفتن نشاند معنای بیت كاووس شاه، سودابه را به نزد خود فراخواند و او را با سياوش روبه رو كرد. معنای لغات جهاندار: منظور " كاووس شاه " / خواندن: صدا کردن آرایه ها به گفتن نشاندن: كنايه از "رو به رو كردن " 8- سرانجام گفت ايمن از هر دوان نگردد مرا دل، نه روشن روان معنای بیت سرانجام كاووس به هر دوي آن‌ها گفت که دلِ (خاطر) من از شما دو تن آسوده نمی‌شود و روحم آرامش نمي گيرد معنای لغات هردوان: هر دوي آن‌ها (سياوش و سودابه )/ را: نشانه فك اضافه (دلِ من ) آرایه ها ايمن نگرديدن دل" و" روشن نگشتن روان": كنايه از "نبود آرامش، بد گماني" / دوان، روان: جناس / واج آرایی: ن / روان روشن: حس آمیزی 9- مگر كآتش تيز پيدا كند گنه كرده را زود رسوا كند معنای بیت به اين اميد (شايد) که آتشِ شعله ور حقيقت را روشن سازد و سريع، گناه كار را رسوا نمايد. معنای لغات پيدا كند: روشن و مشخّص سازد. / تيز: شعله ور آرایه ها مگر: ايهام (۱- شايد، قيد ترديد، ۲-اميد است، قيد آرزو) / مصراعِ نخست: جانبخشی 10- چنين پاسخ آورد سودابه پيش كه من راست گويم به گفتار خويش معنای بیت سودابه چنين پاسخ داد كه سخنانِ من راست است و دروغ نمي گويم. معنای لغات مرجع ضمیرِ: " من " سودابه پیام آزمون آتش برای آشکارگی حقیقت 11- به پورِ جوان گفت شاه زمين كه رايت چه بيند كنون اندرين؟ معنای بیت كاووس به پسر جوانش گفت: در مورد اين اتهام، نظرِ تو چيست؟ معنای لغات پور: فرزند پسر / پور جوان: سياوش / شاه زمین: منظور " كاووس شاه " / رايت چه بيند: راي و نظر تو چيست؟ / اندرين: در اين مورد آرایه ها مصراع دوم: واج آرايي؛ تكرار صامت " ن" / زمين: مجازِ اغراق آميز از " ايران" 12- سياوش چنين گفت كاي شهريار كه دوزخ مرا زين سخن گشت خوار معنای بیت سياوش چنين گفت كه اي پادشاه، تحمّل آتشِ از شنيدنِ اين بهتان براي من ساده تر است معنای لغات شهريار: پادشاه ( كاووس) / مرا: براي من ( را: حرف اضافه به معني " براي ") / خوار: آسان، سهل(همآوا؛ خار: تیغ) 13- اگر كوه آتش بود بسپَرم ازين تنگ خوار است اگر بگذرم معنای بیت اگر كوهي از آتش نيز باشد، آن را می‌پیمایم و اگر قرار بر عبور از آتش باشد، براي من كاري آسان است. معنای لغات تنگ: منظور " تنگه آتش"/ ازين تنگ خوار است اگر بگذرم: اگر قرار بر عبور از ميان آتش باشد، براي من آسان خواهد بود ) / سپردن: طی کردن، پیمودن آرایه ها كوه آتش: اضافه تشبيهي (آتش: مشبّه / كوه: مشبّه به ) / اغراق 14- پرانديشه شد جان كاووس كي ز فرزند و سودابه نيك پي معنای بیت كي كاووس از فرزندِ خود سياوش و همسرِ خود سودابه، به سختی اندوهگین و نگران شد. معنای لغات اندیشه: بدگمانی، اندوه، ترس، اضطراب، فکر / پرانديشه: بدگمان، اندوهگین، ترسان، مضطرب / جان مجاز از " وجود" / كي: پادشاه، عنوان پادشاهانِ سلسله كياني مانند كي قباد، كي كاووس، كي خسرو (کی از نظر دستوری، شاخص است.) / پي: قدم / نيك پي: کنایه از خوش قدم آرایه ها کی، پی: جناس پیام دشواری شنیدن بهتان