صفحه محصول - پاورپوینت درس چهاردهم فارسی پایه دهم طوطی و بقّال

پاورپوینت درس چهاردهم فارسی پایه دهم طوطی و بقّال (pptx) 27 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 27 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

پاورپوینت درس چهاردهم فارسی پایه دهم طوطی و بقّال بود بقالی و وی را طوطـــــی ای خوش نوایی، سبز گـــویا طوطی ای معنای بیت بقّالی، طوطی ای خوش آواز، سبزرنگ و سخنگویی داشت. معنای لغات وی: او / خوش نوا: خوش سخن / گویا: سخن گو / را: نشانه دارندگی و مالکیت / حذف فعل به قرینه لفظی: وی را طوطی بود آرایه ها وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن / ،«طوطی»: نماد انسان هایی است که شتاب زده و بر اساس ظاهر داوری می کنند / واج آرایی «ی» ۲- در دکان بودی نگـــــــهبان دکان نکته گـــــفتی با همه سوداگـــــران معنای بیت طوطی از دکّان نگهبانی می‌کرد و با خریداران همسخن می‌شد و شوخی می‌کرد. معنای لغات ودی: می‌بود / نکته گفتن: شوخی کردن / سوداگر: آنکه کارش داد و ستد است، بازرگان، تاجر. آرایه ها واج آرایی «ن» و «ا» ۳- در خطابِ آدمــــــی ناطــــق بدی در نوای طوطـــــیان، حــــاذق بدی معنای بیت در سخن گفتن با آدمیان گویا و در آوازخوانی میان طوطیان چیره دست بود. معنای لغات خطاب: رویاروی سخن گفتن / آدمی: انسان/ ناطق: سخنگو، گویا / بُدی: می‌بود آرایه ها واج آرایی «ا» ۴- جست از صدر دکان، سویی گریخت شیشه های روغنِ گُل را بریخــــت معنای بیت طوطی از بالای دکان به سویی پرید و شیشه‌های روغن گل را ریخت. معنای لغات جستن: پریدن، جهیدن (بن ماضی: جست، بن مضارع: جه) / صدر: بالا، سینه / گریخت: فرار کرد آرایه ها گریخت، بریخت: جناس ناهمسان ۵- از سوی خانه بیامد خواجه اش بر دکان بنشست فارغ، خواجه وش معنای بیت صاحب طوطی از خانه به مغازه آمد و با خیال آسوده و کدخدامنشانه در مغازه نشست. معنای لغات خواجه: سرور، آقا / فارغ: آسوده (هماوا؛ فارق: جدا کننده) / خواجه وش: کدخدامنش / وش: مانند آرایه ها واژه آرایی: خواجه / خواجه وش: تشبیه. ۶- دید پر روغن دکان و جامه چرب بر سرش زد، گشت طوطی کل ز ضرب معنای بیت بقّال دید که مغازه پر روغن و پارچه ها (وسایل) چرب شده است، عصبانی شد و چنان ضربه‌ای بر سر طوطی زد که طوطی کچل شد. معنای لغات جامه: پارچه / مرجع «ش» در«سرش»: طوطی / کل: مخفّف کچل / گشت: شد / ضرب: زدن آرایه ها چرب، ضرب: جناس ناهمسان / ایهام: کل ۷- روزک چندی سخن کوتاه کـــــرد مرد بقـــــّــال از ندامـــــت آه کـــــرد معنای بیت طوطی چند روزی خاموش شد و سخن ‌نگفت. [از این رو] مرد بقّال از پشیمانی آه و ناله می‌کرد. معنای لغات روزک چندی: چند روز اندک؛ «ک» نشانه کمی و تقلیل / ندامت: پشیمانی، تأسف آرایه ها سخن کوتاه کردن: کنایه از «سکوت کردن» ۸- ریش برمی‌کند و می‌گفت: ای دریغ کآفتاب نعمــــتم شد زیر مـــیغ معنای بیت مرد بقال موهای چهره اش را می‌کند و می‌گفت افسوس که نعمتم از دست رفت. معنای لغات دریغ: افسوس / شد: رفت / میغ: ابر آرایه ها کنایه: ریش بر کندن (پشیمان شدن و افسوس خوردن) / آفتاب نعمت: اضافه تشبیهی / آفتاب، میغ: تناسب، تضاد / آفتاب نعمتم … میغ: کنایه از «از دست دادن نعمت» ۹- دست من بشکسته بودی آن زمان چون زدم من بر سر آن خوش زبان معنای بیت ای کاش آن زمانی که بر سر طوطی خوش آوازم می‌زدم، دستم می‌شکست. معنای لغات چون: هنگامی که / بودی: می بود(بن ماضی: بود، بُد؛ بن مضارع: بو) آرایه ها زبان: مجاز از سخن / واج آرایی: «ن». / واژه آرایی: من ۱۰- هدیه ها می‌داد هـــر درویش را تا بیابد نطــــــــق مرغِ خـــــویش را معنای بیت مرد بقّال به هر نیازمندی کمک می‌کرد تا شاید طوطی دوباره سخن بگوید. معنای لغات درویش: تهیدست، گدا / را: به / نطق: سخن گفتن / مرغ: پرنده ۱۱- بعدِ سه روز و سه شب، حیران و زار بر دکان بنشسته بد نومـــــــــیدوار معنای بیت بعد از سه شبانه روز سرگردان و ناامید و بیچاره با ناامیدی در دکّانش نشسته بود. معنای لغات حیران: سرگشته / زار: درمانده و ناتوان، بیچاره / بد: بود (بن ماضی: بود، بُد؛ بن مضارع: بو)/ نومیدوار: با ناامیدی / وار: مانند آرایه ها سه: واژه آرایی / روز، شب: تضاد / نومیدوار: تشبیه. ۱۲- می‌نمود آن مرغ را هر گون شگُفــت تا که باشد کاندر آید او به گُــــــــفت معنای بیت بقّال برای طوطی کارهای شگفت انگیز انجام می‌داد (ادا و شکلک در می‌آورد) تا شاید پرنده اش آغاز به سخن گفتن کند. معنای لغات گون: گونه، نوع / را: به / شگفت: عجیب / اندر: در / گفت: سخن آرایه ها شگفت، گفت: شبه جناس، قافیه، قافیه عیب دار جولقیی‌ای سر برهـنه می‌گذشت با سر بی مو، چو پشت طاس و طشت معنای بیت روزی گدایی سربرهنه که سرش مانند پشت کاسه مسی و تشت صاف بود از آن جا می‌گذشت. معنای لغات جولقی: ژنده پوش و گدا و درویش / سربرهنه: بی کلاه / طاس: کاسۀ مسی آرایه ها سر: واژه آرایی / سر، مو؛ طاس، طشت: تناسب / چو پشت طاس و طشت: تشبیه. ۱۴- طوطی اندر گــفت آمد در زمان بانگ بر درویش زد که هی فـــلان معنای بیت طوطی بی درنگ شروع به سخن گفتن کرد و گدا را صدا زد که ای فلانی: معنای لغات اندر: در/ گفت: سخن گفتن(اسم) / درزمان: بی درنگ / بانگ: فریاد / درویش: گدا، تهیدست / هی: هان. ۱۵- از چه ای کــل با کـــلان آمیختی؟ تو مگر از شیشه روغن ریخــــتی؟ معنای بیت تو چرا کچل شدی و در جمع کچل‌ها درآمدی؟ آیا تو هم شیشه‌های روغن را ریخته‌ای؟ معنای لغات کل: مخفف کچل؛ کلان: کچل ها / آمیختی: معاشرت کردی(بن ماضی: آمیخت، بن مضارع: آمیز) / مگر: قید پرسش / از شیشه روغن: شیشۀ روغن. ۱۶- از قیاسش خنده آمد خــــــلق را کاو چو خود پنداشت صاحب دلق را معنای بیت مردم از مقایسۀ نادرست طوطی خندیدند، زیرا طوطی آن مرد گدای بی مو را مانند خودش پنداشته بود. معنای لغات قیاس: سنجش، مقایسه / خلق: مردم / کو: که (زیرا) او / دلق: جامه پاره پاره / صاحب دلق: ژنده پوش / پنداشت: تصور کرد آرایه ها دلق، خلق: جناس ناهمسان/ تشبیه پنهان.