صفحه محصول - پاورپوینت درس ششم فارسی پایه هشتم راه نیکبختی

پاورپوینت درس ششم فارسی پایه هشتم راه نیکبختی (pptx) 17 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 17 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

درس ششم فارسی پایه هشتم راه نیکبختی درس در یک نگاه: این درس نوشته شاعر معاصر ایرج میرزا است که از نوادگان فتحعلی شاه قاجار بود تحصیلاتش در مدرسه دارلفنون تبریز صورت گرفت . ابتدا شاعر درباره قاجاریه بو اما به زودی از شاعری درباره کناره گرفت. شعر ایرج میرزا ساده و روان و مشتمل بر کلمات و تعبیرات عامیانه است و مسایل مختلف اجتماعی را با زبانی ساده و شوخی های نیشدار بیان می کند . خواندن چند گام دارد شناخت نشانه‌ها و کلمات بازخوانی یا تلفّظ واژه مطابقت دادن شکل کلمه با تلفّظ آن خوانشِ درست متن توجه به حسّ و حال متن و رعایت آن تشخیص معنا و درک پیام متن بنابراین، خواندنِ مؤثر، آن است که پس از طی این مراحل، ما را به درک و دریافت درستی از نوشته برساند. هر متن به تناسب درون مایۀ خود، ویژگی و خصوصیتی دارد که آن را از متن‌های دیگر، جدا می‌سازد. متن حماسی با حالت پهلوانی و پیکارگرانه خوانده می‌شود و متنی که ستایش و نیایش پروردگار را بازگو می‌کند، با حالت فروتنی و خاکساری خوانده می‌شود. زین گفته سعادت تو جویم پس یاد بگیر هر چه گویم مخفّف : از این مفعول می جویم مفعول معنی و بازگردانی بیت: از این سخن خوشبختی تو را می خواهم پس هر چه را که می گویم یاد بگیر. می باش به عمر خود سحرخیز وز خواب سحرگهان بپرهیز مخّفف و از مخّفف سحرگاه معنی و بازگردانی بیت: در عمر خویش سحرخیز باش و از خواب سحرگاهان دوری کن .( زود بیدار شو.) با مادر خویش مهربان باش آماده خدمتش به جان باش از ته دل معنی و بازگردانی بیت: با مادر خویش به مهربانی رفتار کن و با جان و دل آماده خدمتگزاری و احترام و کمک به او باش. با چشم ادب نگر پدر را از گفته او مپیچ سر را در معنی به سر برنگردان (سرپیچی نکن) معنی و بازگردانی بیت: از روی ادب و احترام به پدر نگاه کن و از سخنانش سرپیچی نکن. چشم ادب و گفته او ( ترکیب اضافی) چون این دو شوند از تو خرسند خرسند شود ز تو خداوند خشنود و راضی معنی و بازگردانی بیت: وقتی که پدر و مادر از تو راضی شوندخدا نیز از تو راضی می شود. خرسند در هر دو مصراع ( مسند) است. چون با ادب و تمیز باشی پیش همه کس عزیز باشی معنی و بازگردانی بیت: وقتی که با ادب و پاک باشی، پیش همه عزیز و محترم خواهی بود. می کوش که هر چه گوید استاد گیری همه را به چابکی یاد بکوش(فعل امر) بگوید(مضارع التزامی) زیرکی معنی و بازگردانی بیت: بکوش که هر چه استاد بگوید همه را به زیرکی یاد بگیری. زنهار مگو سخن به جز راست هر چند تو را در آن ضررهاست آگاه باش، مبادا معنی و بازگردانی بیت: آگاه باش که سخن جز راست نگویی ، هرچند برای تو ضرر داشته باشد. ( راست بگو هرچند برضرر تو باشد. ) هر شب که روی به جامه خواب کن نیک تأمّل اندر این باب می خوابی خوب(قید) فکر در مورد معنی و بازگردانی بیت: هر شب که می خوابی در این باره خوب فکر که. ( این بیت با بیت بعدی « موقوف المعنی » است. ) کان روز به علم تو چه افزود وز کرده خود چه برده ای سود معنی بیت: که آن روز چه آموخته ای و چه کار خوبی انجام داده ای؟ روزی که در آن نکرده ای کار آن روز ز عمر خویش نشمار معنی بیت: آن روزی که کار خوبی نکرده ای آن روز را از عمر خود حساب نکن. قالب این شعر مثنوی است و مثنوی شعری است که هر بیت قافیه ای جداگانه ای دارد . قافیه در بیت اول ( جویم وگویم ) و در بیت دوم ( سحرخیز و بپرهیز) و در بیت سوم ( مهربان و جان ) و در بیت چهارم ( پدر و سر) و دربیت پنجم (خرسند و خداوند ) و در بیت ششم ( تمیز و عزیز ) و در بیت هفتم ( استاد و باد ) و در بیت هشتم ( راست و ضررهاست ) و در بیت نهم ( خواب و باب ) و در بیت دهم ( افزود و سود ) و دربیت یازدهم ( کار و شمار ) دانش ادبی و زبانی بیت 1 دانش ادبی :( جویم و گویم ) قافیه است و جناس ناقص اختلافی است . دانش زبانی : ( زین ) مخفف از این / ( زین گفته ) گروه اسمی ، هسته ( گفته ) وابسته پیشین ( از این ) / (سعادت تو) گروه اسمی ، هسته ( سعادت) و مفعول، وابسته پسین ( تو ) که مضاف الیه است / مضارع اخباری (جویم ) فعل امر ( یاد بگیر) / گروه اسمی ( هرچه ) که ( هر ) صفت میهم ( چه ) هسته / مضارع اخباری ( گویم ) که می گویم بوده است / بیت سه جمله است بیت 2 دانش ادبی : (سحرحیز و بپرهیز) قافیه است . دانش زبانی : بیت از دو جمله تشکیل شده است/ ( می باش ) فعل امر / ( سحر خیز) مرکب / ( وز) مخفف و از / (سحر گهان ) مشتق به معنی هنگام سحر ، مخفف کلمه سحرگاهان و ( ان ) علامت زمان است و (سحر +گاه )( گاه ) پسوند زمان و مکان است / ( بپرهیز ) فعل امر به معنی دوری کن بیت 3 دانش ادبی : کنایه در مصرع دوم ( آماده خدمت کسی بودن ) آماده خدمت باتما دل و جان بودن / واج آرایی در حرف (ش ) دانش زبانی :بیت دارای دو جمله است / ( مهربان ) مسند / ( به جان ) متمم قیدی ( چون حرف اضافه ( به ) و متمم ( جان ) هر دو قابل حذف هستند قید می شوند . ) دانش ادبی و زبانی بیت 4 دانش ادبی : ( چشم ادب ) تشخیص / ( چشم و سر ) مراعات النظیر/ ( سر مپیچ ) کنایه از نافرمانی / ( را ) ردیف / ( پدر و سر ) قافیه دانش زبانی : ( چشم ادب ) اضافه استعاری / ( را ) حرف اضافه به معنی ( به ) ( به پدر ) که ( پدر ) متمم / (را ) در مصرع دوم نشانه مفعول است / ( نگر ) فعل امر است بیت 5 دانش ادبی : ( خرسند و خداوند ) قافیه / ( تو و دو ) جناس / ( خرسند و خرسند ) تکرار / مصرع دوم تلمیح دارد به آیه (رضی الله فی رضی الوالدین ) دانش زبانی : ( چون ) قید زمان / ( این دو ) گروه اسمی (این ) صفت شمارشی ( دو ) هسته بیت 6 دانش ادبی : باشی و باشی ( ردیف ) / تمیز و عزیز (قافیه ) دانش زبانی : ( چون ) به معنی اگر حرف شرط / ( با ادب ) حرف اضافه و متمم / ( باشی ) مضارع اخباری / ( پیش ) حرف اضافه به معنی ( نزد ) / ( همه کس ) متمم ( همه ) حرف اضافه و صفت مبهم و وابسته پیشین ( کس ) هسته گروه اسمی / ( عزیز ) گروه اسمی و چون یک کلمه هست خودش هسته هست و نقش آن مسند / ( باشی ) فعل ا سنادی