صفحه محصول - پاورپوینت درس یازدهم علوم و فنون ادبی 3 وزن در شعر

پاورپوینت درس یازدهم علوم و فنون ادبی 3 وزن در شعر (pptx) 27 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 27 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

درس یازدهم علوم و فنون ادبی (3) وزن در شعر نیمایی تاکنون آموخته ایم که هر بیت، دو پاره یا مصراع دارد که چونان کفه های ترازو با یکدیگر برابرند . به طور دقیق، نشانه های هجایی و وزن آن دو، همگونی و برابری دارند. نیما برای رهایی از تنگناهای عروضی مبتنی بر تساوی و نظم هجاهای هر مصراع، شکل جدیدی از وزن را ایجاد کرد. به این صورت که قید تساوی هجاهای دو مصراع را برداشت و دست شاعر را در سرودن شعر باز گذاشت؛ بی آنکه از زیبایی موسیقایی وزن قدیم بکاهد. می تراود مهتاب / می درخشد شبتاب / نیست یک دم شکند خواب به چشم کس و لیک / غم این خفته چند / خواب در چشم ترم می شکند. برای نمونه در شعر زیر: چنان که می بینیم، شعر نیمایی وزن عروضی دارد؛ امّا کوتاهی و بلندی مصراع ها و نیز تعداد هجاها برابر نیست. به بیان دقیق تر، اگر یک مصراع با وزن واژۀ فاعلاتن سروده شد، بقیّۀ مصراع ها نیز به همین شکل سروده خواهد شد؛ امّا ممکن است مصراعی یک یا چند هجا یا پایه بیشتر از مصراع دیگر داشته باشد؛ یعنی لازم نیست که تعداد وزن واژه های هر بخش آن یکسان باشد. بدان سان که می بینیم، در این گونه شعر، مصراع ها کوتاه و بلند هستند و غالباً تعداد نشانه های هجایی و وزن واژه های یک مصراع با مصراع دیگر برابر نیست. تو را من چشم در راهم، شباهنگام مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن که می گیرند در شاخ تلاجن، سایه ها رنگ سیاهی مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعی وز آن دل خستگانت راست، اندوهی فراهم مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعی تو را من چشم در راهم ... مفاعیلن مفاعیلن به این نمونه بنگرید مستزاد در پایان هر مصراع واژه یا واژگانی افزوده شده است. واژه یا واژگان افزوده شده معنی مصراع را کامل می کنند. این افزوده ها همه وزنی یکسان دارند و با مصراع پیش از خود نیز هم وزن اند. توجه! کوتاهی و بلندی مصراع های شعر، در برخی از قالب های شعر کهن نیز پیشینه داشته سروده شده برای نمونه، به شعر زیر که در قالب «مُستَزاد» است توجّه کنید: هرلحظه به شکلی بت عیاّر برآمد دل برد و نهان شد هر دم به لباسی دگر آن یار برآمد گه پیر و جوان شد